Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi Aşqarlar Kimyası İnstitutunun bir qrup aparıcı alimləri Türkiyədən olan həmkarları ilə birlikdə asetilxolinesteraza (AChE) və karbon anhidrazanın izoformalarının (hCA I, hCA II) ikili inhibitorları kimi yeni sulfanilamid törəmələrini sintez etmiş və müfəssəl bioloji qiymətləndirilməsini aparmışlar.
İnstitutun icraçı direktoru professor Əfsun Sucayevin verdiyi məlumata görə, geniş profilli tədqiqatların nəticəsi olaraq aziridin, ditiokarbamat, tiosiyanat və benzo[d]tiazol fraqmentlərini özündə birləşdirən çoxfunksiyalı sulfanilamid əsaslı birləşmələrin yeni seriyası nukleofil əvəzetmə reaksiyaları vasitəsilə alınmış, onların hCA I, hCA II və AChE-yə qarşı güclü və selektiv inhibitor fəaliyyətə malik olduğu müəyyənləşdirilmişdir. Onların arasında bəzi birləşmələr hətta asetazolamid və takrin kimi klinik olaraq istifadə edilən standart dərmanları üstələyirlər.
Ə.Sucayev qeyd etmişdir ki, bu tapıntılar təkcə ikili və ya çox hədəfli ferment inhibitorları kimi sulfonamid əsaslı dərman potensiallı birləşmələrin terapevtik potensialını gücləndirmir, həm də qlaukoma və Alzeymer kimi xəstəliklər kontekstində karbon anhidraz və asetilxolineseterazanı hədəf alan yeni nəsil agentlərin rasional dizaynına yol açır.
Tədqiqat zamanı alınmış mühüm nəticələr dünyaca məşhur “Wiley” nəşriyyatının jurnalı olan “Journal Biochemical and Molecular Toxicology”də dərc olunub (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jbt.70452).
Məlumat üçün onu da bildirək ki, adıçəkilən jurnal Journal Citation Reports-a əsasən, Q2 klasifikasiyalı, impatt faktoru 2.8-dir.
