Ekseter Universitetinin tədqiqatçıları D vitamininin demensiyanın inkişafına təsiri ilə bağlı onillik araşdırmanın nəticələrini ümumiləşdiriblər. Bu xəstəlik inkişaf etmiş bəşəriyyətin əsas problemlərindən biri hesab olunur, çünki qocalıqda əhalinin 40%-ə qədəri ondan əziyyət çəkir. Koqnitiv qabiliyyətlərin itirilməsinin bir çox səbəbi var, lakin indi bədəndə D vitamini çatışmazlığının onlardan biri olduğuna dair güclü sübutlar var.
D vitamini çatışmazlığı üç əsas amildən qaynaqlanır. Birincisi, sürətli urbanizasiya ilə əlaqədar olaraq, insanlar bədəndə bu vitamini istehsal etməyə kömək edən birbaşa günəş işığından məhrum olmaqla, uzun müddət qapalı yerlərdə vaxt keçirməyə başlayıblar. İkincisi, qeyri-kafi qidalanma – insanlar sağlam qidaları deyil, pulunu ödəyə bildikləri məhsulları yeyirlər. Üçüncüsü, D vitamini bağırsaqlar istisna olmaqla, başqa yolla əldə etməyə mane olan APOE-e4 gen faktorudur.
Alimlər tədqiqatın əvvəlində heç bir demensiya əlaməti göstərməyən 71 yaşlı 12 000-dən çox insanı izləyiblər. Bəzilərinə D vitamini əlavələri verildi, digərlərinə verilmədi və tədqiqat on il davam etdi. Vitamin qəbul edənlərin yalnız 40%-də demensiya halları inkişaf etmişdi. Halbuki qidasında bu vitamin olmayan yaşlıların 75%-i bu xəstəliyə yoluxmuşdu.
D vitamininin insanları demensiyadan tam qoruduğunu söyləmək olmaz, lakin xəstəliyin riskini əhəmiyyətli dərəcədə azaldır. Daha doğrusu, bu vitaminin çatışmazlığı riskləri artırır və onun normal səviyyəsində risklər minimal olacaq. Həkimlər belə qənaətə gəlirlər ki, vitaminləri qida əlavələri şəklində qəbul etmək, demensiya ilə mübarizənin digər üsullarından daha asan və ucuzdur.